منهول پلی اتیلن
منهول چيست؟
منهول (به انگلیسی: Manhole) (به معنی: آدم رو)یک نوع از اتصالات است که برای متصل کردن چند شبکه و خط راه رو به هم مورد استفاده قرار میگیرد. مثلاً در سیستم فاضلاببرای آنکه چندین خط لوله فاضلاب را به یکدیگر متصل کنند و به یک مسیر هدایت نمایند از منهول استفاده میشود و یا در سیستمهای مخابراتی برای دسترسی به مسیرهای کابلها در زیر زمین استفاده میشود. البته همگی در سطح شهر به انواع آنها برخوردیم، دریچههایی که در سطح زمین موجود است و برای کاربریهای مختلفی استفاده میشود (آب و فاضلاب، تلفن، برق و…) و منهول در واقع برای دسترسی آسان انسان به داخل کانال است و در آنها را با درپوش میپوشانند. منهولها را از جنس بتن، آجر , پلی اتیلن و پلاستیک میسازند که بنا به کاربری متفاوت خواهد بود و همچنین درپوشهای آنها نیز از جنس پلی اتیلن , فولاد , چدن و… است.
یکی از اجزای مهم شبکه فاضلاب منهول است. استفاده از منهول از دیرباز جهت ایجاد ایستگاههای دسترسی به بخشهای مختلف شبکههای جمعآوری فاضلاب جهت بازرسی، تعمیر، تهویه طبیعی و نگهداری همواره مورد نظر بوده است و از منهول به وفور استفاده میشده است. امروزه نیز نه تنها از اهمیت منهول کاسته نشده بلکه روز به روز بر اهمیت و نیز موارد کاربرد منهول افزورده شده است. منهول در شبکه فاضلاب و تصفیه فاضلاب کاربرد بسیاری دارد به طوری که در جای جای شبکه فاضلاب از منهول استفاده شده است.
دلایل استفاده از منهول های پلی اتیلنی
-امکان دسترسی راحت و بدون مشکل برای اپراتور برای تعمیرات و نگهداری تجهیزات نصب شده زیر زمین
-استفاده در مسیر های زهکشی و مسیرهای فاضلاب برای آب بند کردن و نگهداری
-نصب در مکان های مورد نیاز برای تهویه و هوادهی در شبکه های فاضلاب زیر زمینی
-برای ایجاد اتصلاب بین لوله های کاروگیت دوجداره فاضلاب
-ایجاد امکان تغییر مسیر برای خطوط لوله های فاضلابی
-برای تبدیل قطر لوله های پایین تر به لوله های با قطر بالاتر کوچه و خیابان تعداد زیادی منهول به کار رفته است.
منهولها انواع مختلفی دارند.
به طور کلی انواع منهول را میتوان بصورت زیر دسته بندی کرد.
۱- منهول بتن
منهول بتنی یکی از انواع منهولها به شمار میرود. این نوع منهول در سالهای گذشته به عنوان جایگزین منهولهای آجری معرفی شد و توانست جای خود را به سرعت تثبیت نماید بطوریکه در حدود 70 درصد منهولهای ساخته شده در کشور از این نوع میباشد. از معایب این نوع منهول میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
-زبری نسبتاً زیاد در محل مجرای کف
-آببندی نامناسب در اتصالات
-آسیبپذیر در برابر مواد خورنده
-وزن بالای اجزاء (پیش ساخته)
-زمان اجرای طولانی (اجرا در محل)
-شکننده بودن در برابر عواملی مانند زلزله (در صورت عدم طراحی صحیح)
۲- منهول آجری
یکی دیگر از انواع منهولها منهول آجری میباشد. این نوع منهول از انواع سنتی بوده که در گذشته مورد استفاده فراوان قرار میگرفته است. هماکنون در برخی از موارد به دلیل هزینه پائین این منهولها تمایل به استفاده از آنها وجود دارد.
از معایب این منهول میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
-احتمال نشت از محل اتصال لوله به آدمرو (منهول)
-احتمال نشت از دیوارهها
-آسیبپذیر در برابر مواد خورنده
-زبری نسبتاً زیاد در محل مجرای کف
-امکان حداکثر استفاده تا ارتفاع ۳ متر
-شکننده بودن در برابر عواملی مانند زلزله
۳- منهول پلی اتیلن
بهترین نوع منهول، منهول پلی اتیلن است. در چند دهه اخیر پلی اتیلن، با توجه به خواص مطلوبی که دارد، به عنوان مناسبترین ماده برای ساخت منهولها بخدمت گرفته شده است. خواص منهول پلی اتیلن که در ادامه به آنها پرداخته شده است باعث شده روند استفاده از آنها سیر صعودی داشته باشد، بطوریکه هماکنون در اروپا بیش از 80 درصد منهولهای فاضلاب از این نوع بوده است. متأسفانه در داخل کشور سهم استفاده از این نوع منهول بسیار پائین بوده اما در حال حاضر استفاده از آنها روند رو به رشد دارد.
مزایا و کاربرد منهول
1-قابليت يكی سازی فاضلاب چند واحد آپارتمانی در يك مسير خروجی.
2-بكار گيری منهول های سايز كوچك در مصرف فاضلاب خانگی.
3-تسريع در عمليات نصب.
4-كاهش هزينه ها به علت استفاده از اتصالات كمتر.
5-امكان بازديد دوره ای آن توسط دريچه بازديد و درب منهول.
6-جمع آوری آب های سطحینحوهی انتخاب منهول مناسب
7-منهولها باید در عین سبکی مقاومت مکانیکی بالا مطابق استاندارد ملی داشته باشند.
8- منهول فاضلاب باید دارای لایه داخلی صیقلی با رنگ روشن باشد که با حداقل روشنایی فضای داخل منهول مشاهده شود و همچنین جداره خارجی با رنگ تیره باشد.
9-جنس منهول فاضلاب باید طوری باشد درمقابل واکنش با اسید و بازها دارای مقاومت بالایی هستند زیرا گازهای اسیدی بسیاری شبکههای فاضلاباست.
10-منهول باید طوری طراحی شود که از ورود فاضلاب به آبهای زیرزمینی جلوگیری نماید.
11-دریچهی بازدید فاضلاب باید قابلیت ضربه پذیری بالا داشته باشد و در برابر زلزله مقاوم بوده و شکننده نباشد.
انواع منهول
منهول ها از نظر جنس به ۵ دسته تقسیم می شوند:
-منهول های پلی اتیلنی
-منهول های بتنی پیش ساخته
-منهول های بتنی درجا
-منهول های آجری (با استفاده از ملات)
-منهول های FRP
استفاده از منهولهای بتنی و آجری در دنیای امروز و با توجه به رشد تکنولوژی دیگر محبوبیت خود را از دست دادهاند. امروزه بیشتر از منهولهای فاضلابی که از جنس پلی اتیلن ساخته میشوند استفاده می گردد که این منهول ها مزایای بیشتری نسبت به سایر منهول های ساخته شده دارد.